Pay sahipleri, alacakları genel kurul karar ile şirketlerini tasfiye ederek kapatmayı seçebilirler. Şirket amacını gerçekleştirmiş olabilir, şirketin faaliyetlerine artık ihtiyaç kalmamış olabilir veya ulaşılamamış iş hedefleri, ekonomik ve yasal belirsizlikler böyle bir kararın alınmasına neden olabilir. Şirket hala borçlarını ödeyebilecek durumda olsa bile, şirketin tasfiye edilmesi en iyi seçenek olabilir.
Bu makalede, Türkiye’de kurulmuş olan anonim ve limited şirketlerde pay sahiplerinin gönüllü olarak şirketlerini tasfiyesinde izlenecek hukuki adımlar ve dikkat edilmesi gereken bazı diğer noktalardan bahsedilecektir.
Yasal Çerçeve
Anonim şirketlerin tasfiyesi, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) 529 ile 548 maddeleri arasında düzenlenmiştir. Limited şirketlerin tasfiyesi, TTK tarafından ayrıca düzenlenmemiş olmakla birlikte, TTK’nın 643. maddesindeki açık atıf gereği, anonim şirketlerin tasfiyesine ilişkin hükümler, limited şirketlerin tasfiyesinde de uygulanmaktadır. Bu nedenle, bütün açıklamalarımız hem anonim şirketlerin hem de limited şirketlerin tasfiyesi için geçerli olabilecektir.
Tasfiye Sürecine Hazırlık
Tasfiyenin tamamlanmasıyla birlikte şirket, ilgili ticaret sicilinden silinecek ve şirketin tüzel kişiliği nihayet sona erecektir. Fakat, tasfiye oldukça uzun bir süreçtir. Bazı hukuki işlemlerin şirketin sona ermesinden önce tamamlanması gerekmektedir. Sonuç olarak, tasfiye süreci ödenmemiş borçların veya hukuki uyuşmazlıkların olmadığı sorunsuz durumlarda dahi en az 4-5 ay sürebilmektedir.
Bu nedenle, şirketin tasfiyesinin tamamlanmasına kadar şirket, iş yerinin kira bedeli, yöneticilerin (ve/veya müdürlerin) ve diğer çalışanların maaşları, tasfiye memurunun maaşı, avukatların ve muhasebecilerin hizmet bedelleri, vergiler ve diğer resmi ücretler gibi masraflara maruz kalmaya devam edecektir. Ayrıca, şirketin sözleşmelerini (örneğin, iş sözleşmeleri ve diğer sözleşmeler) feshetmek ve hukuki uyuşmazlıkları çözmek için ek ücretler ödemesi gerekebilir. Bu sebeple, şirketin mevcut ve olası tüm borçları dikkate alınarak tasfiye süreci için bir bütçe ayrılmalıdır.
Genel Kurul Kararı ile Tasfiye Sürecinin Ana Adımları
1. Tasfiyeye giriş ve tasfiye memurunun atanmasına ilişkin genel kurul kararı
Tasfiyeye giriş kararı: Pay sahipleri, alacakları genel kurul kararı ile şirketin tasfiyeye sürecine girdiğine karar verecektir. Şirketin, esas sözleşmesinde daha yüksek bir nisap öngörülmedikçe tasfiye kararı için şirket sermayesinin %75’ini temsil eden pay sahiplerinin olumlu oyu aranır.
Tasfiye memurunun (memurlarının) atanması: Tasfiye işlemleri bir veya birden fazla tasfiye memuru tarafından yürütülmelidir. Tasfiye memurları tasfiye ile sınırlı işlemler konusunda şirketi temsile yetkili olup, tasfiye sürecindeki işlemlerden dolayı pay sahiplerine ve alacaklılara karşı hukuki olarak sorumlu tutulabilirler. Hem tüzel kişiler hem de gerçek kişiler tasfiye memuru olarak atanabilir. Fakat, TTK uyarınca, en az bir tasfiye memurunun Türk vatandaşlığına sahip olması ve Türkiye’de ikamet etmesi gerekir. Tasfiye giriş kararına ilişkin alınan genel kurul kararında tasfiye memuru atanmalıdır.
İlgili genel kurul kararının tescil ve ilanıyla birlikte şirket, tasfiye sürecine girer. Şirketin ticaret unvanı, şirketin tasfiye süreci içerisinde olduğunu belirten ek ibarelere sahip olacaktır (örneğin, “ABC ithalat-ihracat ltd” ifadesi “Tasfiye Halinde ABC ithalat-ihracat ltd” olarak değiştirilecektir). Tasfiye sürecinin başlangıcında, şirketin finansal durumunu belirlemek için envanter listesi ve bilanço hazırlanmalıdır.
2. Alacaklılara çağrı
Bilinen alacaklılara mektuplar: Tasfiye memuru, şirketin defterlerine ve ilgili diğer belgelerine dayanarak şirketin alacaklılarını tespit edip, onlara şirketin tasfiye sürecine girdiğini bildiren bir yazı (taahhütlü mektupla) göndermeli ve şirketten alacaklarını tasfiye memuruna bildirmelidir.
Ticaret sicili gazetesinde ilan: Tespit edilen alacaklılara gönderilen ilgili mektuplara ek olarak, tasfiye memurunun ilgili ticaret siciline başvurusu üzerine, şirketin tüm alacaklılarını üç ay içerisinde alacaklarını tasfiye memurlarına bildirmeye davet eden genel bir beyan Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilmelidir. İlgili duyuru birer hafta ara ile üç kez yapılır.
3. Üç aylık bekleme dönemi
Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’ndeki üçüncü ilandan sonra pay sahipleri, şirketin tasfiye süreci tamamlanmadan önce en az üç ay beklemelidir. İlgili bekleme dönemi uzatılabilir, fakat kısaltılamaz. Bu dönemde, belirli işlemlerin tasfiye memuru tarafından yapılması gerekir.
Alacakların tahsili: Tasfiye memuru, şirketin borçlularından olan tüm alacaklarını talep ve tahsil etmelidir. Şirketin varlıkları, tasfiye memuru tarafından satılmalıdır.
Borçların ödenmesi: Tasfiye memuru, çalışanlar, hizmet sağlayıcıları, kiracılar, bankalar ve kamu otoriteleri dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere, şirketin alacaklılarına olan tüm borçlarını ödemelidir. Bu bakımdan, şirket tarafından önceden yapılmış olan tüm sözleşmelerin, üç aylık bekleme dönemi dolmadan usulüne uygun olarak feshedilmesi gerekmektedir. Devam eden tüm hukuki uyuşmazlıklar tasfiye sürecinin tamamlanmasını engelleyecektir. Bu nedenle, tüm uyuşmazlıklar ya taraflarca çözülmeli ya da nihai karara bağlanmalıdır.
Kalan varlıkların dağıtımı: Borçların ödenmesinden sonra şirketin kalan varlıkları, pay sahiplerine, payları oranında dağıtılmalıdır.
4. Tasfiye sürecini sona erdiren genel kurul kararı
Tasfiye sürecini tamamlama kararı ve ilgili ticaret sicilinden kaydın silinmesi: Bekleme süresinin sona ermesiyle birlikte genel kurul, nihai bilançonun onaylanması ile tasfiye sürecinin tamamlandığına karar verir. Şirketin tüm borçları ödenmiş olacağından ve geriye kalan malvarlığı sürecin sonunda pay sahiplerine dağıtılacağından ilgili nihai bilanço, şirketin aktifinin ve pasifinin kalmadığını gösterecektir. Tasfiye süreci, ilgili genel kurul kararının tescili ve ilanı ile tamamlanacaktır. İlgili ticaret sicilinden şirketin kaydı silinecek ve şirketin tüzel kişiliği sona erecektir.
Vergi ve sosyal güvenlik sicil kayıtlarının kaydının silinmesi: İlgili ticaret sicilinden kaydın silinmesi, şirketin vergi ve sosyal güvenlik sicil kayıtlarının otomatik olarak silinmesini sağlamaz. Bu nedenle, tasfiye memuru ilgili vergi dairesine ve sosyal güvenlik kurumuna tasfiye sürecinin tamamlandığını da bildirmelidir.
Ayrıntılı bilgi için lütfen iletişime geçiniz:
Av. Arif Yetkin
Kurucu
Av. Doğukan Berk Aksoy
Ortak
Kommentare